Prej pesë vitesh ata janë të lidhur jo vetëm me njëri-tjetrin si bashkëshortë, por edhe me muzikën, e cila është bërë ura e tyre e përbashkët drejt jetës dhe artit. Lumturije Nonaj dhe Gjovalin Mihaj ndajnë një pasion të rrallë, të veçantë dhe të çmuar: dashurinë për instrumentet popullore shqiptare.
Lumturija është një ndër të paktat gra lahutare në Shqipëri, një fakt që e bën historinë e saj dhe të çiftit edhe më të veçantë. Në një traditë ku lahuta ka qenë për shekuj me radhë e lidhur kryesisht me figurën mashkullore, ajo sfidon stereotipet dhe e mban gjallë këtë instrument të lashtë me shpirtin dhe duart e saj. Përkrah saj, Gjovalini luan me mjeshtëri çiftelinë, lahutën dhe instrumente të tjera popullore, duke krijuar së bashku një harmoni që i tejkalon kufijtë e një performance artistike – është harmonia e jetës së tyre.
Në bisedat me ta, ndjehet qartë lidhja e ngushtë që kanë me muzikën dhe mënyra se si ajo shndërrohet në pjesë të pandashme të përditshmërisë së tyre. Çdo ditë në shtëpinë e tyre jehon tingulli i lahutës, kënga popullore, ritmi i çiftelisë – duke e bërë muzikën jo vetëm një profesion, por edhe një mënyrë jetese. Ata e përshkruajnë këtë bashkëjetesë me artin si një rrugëtim ku emocionet, kujtimet dhe dashuria për traditën kombëtare ndërthuren natyrshëm.
Çifti ka marrë pjesë në koncerte, festivale dhe evente të ndryshme brenda dhe jashtë vendit, ku kanë dhuruar për publikun tingujt e pastër të muzikës popullore shqiptare. Emocioni i skenës për ta nuk është vetëm një moment lavdie, por edhe një përgjegjësi e madhe për të mbajtur gjallë trashëgiminë shpirtërore të vendit. Ata tregojnë se para çdo daljeje publike, mbështetja që i japin njëri-tjetrit është çelësi i suksesit. Në sytë e tyre shfaqet krenaria e të qenit jo vetëm çift në jetë, por edhe shokë e partnerë të pandashëm në art.
Megjithatë, përtej entuziazmit dhe pasionit, Lumturija dhe Gjovalini ngrejnë edhe një apel të fortë: nevoja për më shumë mbështetje ndaj artistëve që i qëndrojnë besnikë instrumenteve tradicionale. Ata shprehen se ruajtja e identitetit kulturor përmes muzikës nuk mund të jetë vetëm barrë e disa individëve të përkushtuar, por kërkon një angazhim më të gjerë shoqëror dhe institucional. Përndryshe, ekziston rreziku që këto instrumente dhe tinguj të lashtë të mbeten vetëm kujtim në libra historie.
Historia e Lumturije Nonajt dhe Gjovalin Mihajt është shembull frymëzues i mënyrës sesi dashuria për artin dhe dashuria bashkëshortore mund të bashkohen në një të vetme, duke krijuar një rrugëtim të jashtëzakonshëm jetësor. Përmes muzikës, ata nuk ruajnë vetëm një traditë, por përcjellin një mesazh të fortë: se kultura, dashuria dhe identiteti kombëtar mund të ecin krah për krah, duke u bërë pasuri e gjallë për brezat që vijnë.
