Tiranë – Vendet e Ballkanit Perëndimor, përfshirë Shqipërinë, vijojnë të përballen me sfida të mëdha për të arritur standardet e Bashkimit Europian në ekonomi, çështje sociale dhe qeverisje.
Sipas një studimi të Institutit të Vjenës për Studime Ndërkombëtare, në kuadër të projektit Converge2EU, Shqipërisë i duhen:
- 64 vite për të arritur standardet e qeverisjes së BE-së,
- 53 vite për standardin ekonomik,
- dhe 71 vite për standardet sociale.
Për sistemin shëndetësor llogaritet një periudhë prej 39 vitesh, ndërsa për mjedisin dhe infrastrukturën, hendeku shkon në më shumë se 100 vite.
Shqipëria, më mirë se disa fqinjë në ekonomi
Në aspektin ekonomik, Shqipëria paraqitet më mirë se disa vende të rajonit. Bosnjës dhe Kosovës u duhen mbi 100 vite për të arritur nivelin e BE-së, Malit të Zi 72 vite, Maqedonisë së Veriut 59 vite, ndërsa Serbia është në pozitë më të favorshme me vetëm 35 vite prapambetje.
Qeverisja dhe aspektet sociale
Në fushën e qeverisjes, Shqipërisë i duhen 64 vite për t’u afruar me standardet europiane. Në këtë kategori, Kosova renditet më mirë me 26 vite prapambetje, ndërsa Serbia më keq me mbi 100 vite.
Në aspektin social, Shqipëria ka 73 vite prapambetje ndaj BE-së. Kosova renditet sërish më mirë me 19 vite, ndërsa Maqedonia e Veriut rezulton më prapa me mbi 100 vite.
Mjedisi dhe infrastruktura, më problematiket
Në mjedis dhe infrastrukturë, të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor paraqiten me prapambetje të theksuar — mbi 100 vite nga mesatarja europiane.
Në Shqipëri, ndotja e ajrit, menaxhimi i mbetjeve dhe mungesa e infrastrukturës moderne mbeten ndër sfidat më të mëdha për zhvillim të qëndrueshëm.
Përparime dhe sfida
Sipas analizës, Shqipëria ka treguar përparim në dixhitalizim dhe përmirësimin e infrastrukturës bazë, ku reformat e viteve të fundit kanë rritur aksesin në internet dhe shërbimet publike online.
Megjithatë, diferenca me BE-në mbetet e thellë në fusha si mjedisi, arsimi dhe mirëqenia sociale, ku cilësia e arsimit dhe përputhja e aftësive me tregun e punës janë ende të ulëta.
Qëllimi i projektit Converge2EU
Projekti Converge2EU mat se sa afër janë vendet e Ballkanit Perëndimor me standardet e Bashkimit Europian, jo vetëm në aspektin formal të integrimit, por edhe në mënyrën se si qytetarët jetojnë dhe përfitojnë nga zhvillimi ekonomik e social.
Ai analizon tetë fusha kryesore: ekonominë, mirëqenien sociale, arsimin, shëndetësinë, mjedisin, qeverisjen, digjitalizimin dhe infrastrukturën, duke llogaritur sa vite i duhen çdo vendi për të arritur standardet europiane dhe cilat politika mund të përshpejtojnë këtë proces.
🟩 Burimi: Instituti i Vjenës për Studime Ndërkombëtare / Projekti Converge2EU
